نویسنده : یگانه مصححی
زمان یادگیری : ۱۵ دقیقه
مسیر یادگیری سئو : قدم هفتم
در این مقاله از آکادمی فرصت با ما همراه باشید تا به توضیح نقشه سایت یا تعریف سایت مپ بپردازیم و اهمیت آن را بررسی کنیم.
زمانی که می‌خواهیم اسنپ یا تپسی بگیریم، ابتدا مبدأ و مقصد را مشخص می‌کنیم و منتظر می‌مانیم تا راننده‌ای سفر ما را انتخاب کند. از زمان مشخص شدن راننده، ما می‌توانیم مسیر حرکت او را در نقشه ببینیم و بفهمیم که راننده چقدر ما با ما فاصله دارد. نقشه سایت یا سایت مپ (sitemap) هم دقیقاً همین حکم را برای خزنده‌های گوگل دارد؛ یعنی خزنده‌های گوگل با استفاده نقشه سایت ما متوجه می‌شوند که سایتی که راه اندازی کرده‌ایم، چه صفحات و محتوایی دارد، محتواها در چه وضعیتی قرار گرفته و کدام محتواها و صفحات، مهم‌تر از سایر صفحات سایت هستند.
بنابراین ایجاد نقشه سایت یکی از کارهای مهمی است که باید برای سایت خود انجام دهیم. در صورتی که شیوه ایجاد و یا تهیه سایت مپ را بلد نباشیم، خزنده‌های گوگل سردرگم می‌شوند و نتیجه این سردرگمی، اشکال در ایندکس شدن و رتبه گرفتن صفحات سایت ما در نتایج جستجوی گوگل خواهد بود. در صورتی که شما هم می‌خواهید با مفهوم نقشه سایت آشنا شوید، بدانید سایت مپ چیست و چگونه سایت مپ بسازیم،تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
نقشه سایت یا سایت مپ (sitemap) چیست؟
نقشه سایت یا سایت مپ (sitemap) یک فایل متنی است که تمام آدرس‌های سایت شما در آن قرار دارد. در واقع تمام اطلاعات مربوط به آدرس‌های سایت مثل محتوای لینک هر صفحه، آخرین به‌روزرسانی‌ها و تغییرات، بازه زمانی تغییرات و میزان اهمیت صفحه در نقشه سایت هم در فایل متنی نقشه سایت وجود دارد.
رسالت اصلی ثبت سایت مپ در گوگل، راهنمایی و کمک کردن به خزنده‌ها یا کراولرهای (Crowler) گوگل در مسیر ایندکس کردن صفحات است. این کراولرها وظیفه دارند که سایت‌ها را بررسی و صفحات آن‌ها را ایندکس کنند. آن‌ها ایندکس کردن را به کمک نقشه سایتی که خودمان در اختیارشان می‌گذاریم انجام می‌دهند. پس برای تاثیر سایت مپ در سئو سایت لازم است یک نقشه کامل و بی‌عیب در اختیارشان بگذاریم تا یک ایندکس درجه‌یک برای سایت ما رقم بزنند.
توجه داشته باشید که ایجاد سایت مپ، هیچ تضمینی برای ایندکس بهتر صفحات سایت محسوب نمی‌شود ولی اگر یک نقشه خوب برای سایت خود ایجاد کنید، احتمال یا شانس ایندکس بهتر صفحات به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد.
انواع نقشه سایت
به طور کلی متخصصان طراحی سایت و سئو دو مدل مختلف از سایت مپ را به رسمیت می‌شناسند که در ادامه با این دو مدل آشنا خواهیم شد:
1. sitemap مدل XML
خزنده‌های موتور جستجوی گوگل برای ایندکس کردن صفحات سایت، به سایت مپ مدل XML نیاز دارند. عبارت «XML» مخفف « Extensible Markup Language» به معنای « زبان نشانه‌گذاری گسترش‌پذیر» است. در صورتی که می‌خواهید صفحات سایت شما به بهترین شکل ایندکس شوند، باید دنبال ایجاد این نقشه باشید.
کافی است فایل نقشه سایت خود را با فرمت XML در اکانت گوگل سرچ کنسول خود وارد کنید تا در اختیار خزنده‌های گوگل قرار بگیرد و آن‌ها از طریق این نقشه، سایت شما را بررسی و ایندکس کنند.
در صورت تمایل می توانید از آموزش سرچ کنسول نیز استفاده کنید.
2. سایت مپ مدل HTML
یکی دیگر از مدل‌های نقشه سایت که بیشتر برای نمایش به کاربران مفید است، سایت مپ HTML است. این بخش به کاربران کمک می‌کند که به بخش‌هایی که تمایل دارند دسترسی پیدا کنند. در واقع sitemap مدل XML برای راهنمایی خزنده‌ها و سایت مپ مدل HTML برای راهنمایی کاربران مفید است. توجه داشته باشید که مدل HTML به درد ثبت در سرچ کنسول نمی‌خورد.
آشنایی با ساختار و تگ‌های نقشه سایت XML
به تصویر زیر توجه کنید. این تصویر در واقع نقشه سایتی است که تنها یک صفحه دارد:
ساختار این نقشه به گونه‌ای است که چند تگ را درون خودش جای داده است. در ادامه با هر کدام از این تگ‌ها و نقشی که ایفا می‌کنند، آشنا خواهیم شد:
1. تگ <xml?>
این تگ، تگ آغازین نقشه سایت است و به همراه آن عبارات version=”1.0” و encoding=”UTF-8” هم ذکر می‌شود. این تگ یکی از تگ‌های الزامی نقشه سایت به حساب می‌آید.
2. تگ <urlset>
این تگ در واقع تگ شروع و پایان سایت مپ (sitemap) محسوب می‌شود و اگر به تصویر توجه کنید، یک بار در آغاز و یک بار در پایان نقشه، نوشته شده است. توجه داشته باشید که این تگ هم جزو تگ‌های الزامی به حساب می‌آید.
3. تگ <url>
این تگ به عنوان تگ والد برای سایر آدرس‌ها شناخته می‌شود و بقیه تگ‌هایی که بعد از این معرفی می‌کنیم، زیرمجموعه این تگ به حساب می‌آیند و داخل این تگ قرار می‌گیرند. تگ <url> یکی دیگر از تگ‌های الزامی برای ایجاد sitemap است.
4. تگ <loc> مخفف Location
در این تگ آدرس دقیق صفحات سایت قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه سایتی که در تصویر فوق بررسی شده، تنها یک صفحه دارد، آدرس اصلی سایت در تگ مذکور قرار گرفته است. آدرسی که در این تگ قرار می‌دهید، باید کامل و حاوی پروتکل باشد و از 2048 کاراکتر هم بیشتر نباشد. این تگ هم جزو تگ‌های الزامی است.
5. تگ <lastmod> مخفف Last Modified
این تگ هر چند اختیاری است ولی استفاده از آن در مپ سایت توصیه می‌شود؛ چون تاریخ و زمان آخرین به‌روزرسانی و ویرایش در فایل ایندکس سایت را مشخص می‌کند. این تاریخ با فرمت YYYY-MM-DD نوشته می‌شود.
6. تگ <changefreq> مخفف Change Frequency
این تگ اختیاری مشخص می‌کند صفحه‌ای که آدرس آن را به گوگل می‌دهید، هر چند وقت یکبار تغییر می‌کند. این تگ با مقادیری مثل همیشه، ساعتی، روزانه، هفتگی، ماهانه، سالانه و هرگز مشخص می‌شود. به عنوان مثال در تصویر بالا از مقدار «weekly» یا «هفتگی» برای میزان تغییرات سایت استفاده شده است.
7. تگ <priority>
آخرین تگی که در تصویر فوق مشاهده می‌کنیم، یک تگ اختیاری است که میزان اولویت و اهمیت یک صفحه را در مقایسه با سایر صفحات سایت، مشخص می‌کند. مقادیر معتبر برای این تگ، صفر تا 1.0 است.
شیوه ساخت sitemap برای وب‌سایت
اکنون که با نقشه سایت و بخش‌های مختلف آن آشنا شدیم، لازم است دست به کار شویم و شیوه ساخت آن برای وب‌سایت را یاد بگیریم. در ادامه آموزش سایت مپ به چند مورد از بهترین روش‌های ساختن سایت مپ اشاره شده است:
1. استفاده از افزونه Yoast SEO برای سایت‌های وردپرسی
در صورتی که سایت وردپرسی دارید، افزونه Yoast SEO که معمولاً کار ارزیابی سئوی مقالات را به کمک آن انجام می‌دهند، می‌تواند به عنوان سایت مپ ساز به شما کمک کند که برای سایت خودتان sitemap بسازید. برای ساخت نقشه سایت با استفاده از این افزونه، کافی است به قسمت سئو در داشبورد سایت خود بروید، از منوی بالای صفحه، گزینه «قابلیت‌ها یا Features» را انتخاب کنید و در نهایت گزینه «نقشه‌های XML سایت» را در حالت فعال قرار دهید. مزیت اصلی این افزونه آن است که نقشه‌های داینامیک و پویا برای سایت ما ایجاد می‌کند و این نقشه‌ها به صورت خودکار به‌روزرسانی می‌شوند.
2. استفاده از افزونه Google XML Sitemaps
یکی دیگر از افزونه‌هایی که به ما کمک می‌کند نصب سایت مپ را برای وردپرس انجام دهیم، افزونه Google XML Sitemaps است. در صورت تمایل به استفاده از این افزونه کافی است آن را دانلود و روی سایت خود نصب کنید.
3. استفاده از وب‌سایت XML-Sitemaps
یکی دیگر از ابزارهای جانبی که در ایجاد نقشه سایت به ما کمک می‌کند، XML-Sitemaps است. این سایت یکی از باسابقه‌ترین ابزارهایی است که در ساخت sitemap به کاربران کمک می‌کند.
پس از ورود به این سایت، آدرس سایت خود را در کادر این سایت وارد کنید. از طریق گزینه «More Options» می‌توانید قابلیت‌های مورد نظر خود را به نقشه سایت اضافه کنید. در نهایت پس از اتمام کار، روی «Start» کلیک کنید تا ساخت نقشه سایت تمام شود. وقتی نقشه ساخته شد، آن را دانلود و روی هاست خود آپلود (در ادامه توضیح خواهیم داد) و در نهایت آدرس آن را در گوگل سرچ کنسول وارد کنید.
4. استفاده از وب‌سایت mysitemapgenerator
این وب‌سایت هم یکی دیگر از ابزارهایی است که برای ساخت sitemap به ما کمک می‌کند. پس از ورود به سایت mysitemapgenerator ، آدرس سایت خود را در کادر موجود در سایت قرار دهید، نوع نقشه‌ای که می‌خواهید سایت برایتان بسازد را انتخاب کنید و در نهایت روی «GO TO CREATION» کلیک کنید.
پس از دانلود sitemap آن را روی هاست خود آپلود کنید و آدرس آن را در اختیار گوگل سرچ کنسول قرار دهید.
نحوه معرفی نقشه سایت به گوگل
اکنون که نقشه سایت خود را ساختیم، می‌خواهیم بدانیم که چگونه باید آن را به گوگل معرفی کنیم. اولین کاری که باید انجام دهیم این است که نقشه سایت را به پوشه روت (Root) در هاست و فایل robots.txt اضافه کنیم. اگر می‌خواهید بدانید که نقشه یک ساییت ایجاد شده یا نه، عبارت sitemap را به آدرس سایت اضافه و سرچ کنید. مثل نقشه سایت اپل به صورت « https://www.apple.com/sitemap/» است.
برای معرفی آن به گوگل باید ابتدا وارد اکانت گوگل سرچ کنسول (Googe Serach Console) شویم. سپس باید از منوی اصلی، «Sitemaps» را انتخاب کنیم. سپس لازم است آدرس نقشه سایت خود را در کادر مربوطه وارد و در نهایت روی دکمه «Submit» کلیک کنیم.
اکنون نقشه سایت شما به گوگل معرفی شده است و پس از این، خزنده‌های گوگل می‌توانند با راحتی بیشتری صفحات سایت شما را بررسی و ایندکس کنند. پس از مدتی، دوباره وارد گوگل سرچ کنسول و بخش «Sitemaps» شوید. اگر پیام «Sitemap index processed successfully» را مشاهده کردید، نقشه سایت شما از سوی گوگل بررسی و تأیید شده است.
مزایای ساخت نقشه سایت
ساخت نقشه سایت یا سایت مپ مزایای مختلفی برای وب‌سایت یا کسب و کار اینترنتی دارد. در ادامه به چند مورد از فواید سایت مپ اشاره خواهیم کرد:
1. آنالیز و ایندکس راحت‌تر صفحات سایت برای موتورهای جستجو به کمک sitemap
اولین و مهم‌ترین مزیت استفاده از sitemap این است که لیست کاملی از صفحات سایت در اختیار موتورهای جستجو قرار می‌دهد. در نتیجه موتورهای جستجو می‌توانند با یک برنامه دقیق به آنالیز سایت و ایندکس کردن صفحات آن بپردازند. البته توجه داشته باشید که حتماً نقشه سایت خود را به گوگل سرچ کنسول معرفی کنید تا خزنده‌های گوگل در جریان نقشه سایت شما و آخرین تغییرات آن قرار بگیرند.
2. اطلاع رسانی به موتورهای جستجو در خصوص به‌روزرسانی سایت
در صورتی که برایتان خیلی مهم است که مقاله یا صفحه جدیدی که به سایت خود اضافه کرده‌اید به سرعت ایندکس شود، می‌توانید نقشه جدید سایت خود را به گوگل سرچ کنسول معرفی کنید. این کار باعث می‌شود که گوگل از آخرین تغییرات سایت شما آگاه شود و اقدامات لازم را جهت بررسی صفحات آغاز کند.
3. افزایش شانس بهبود رنک صفحات سایت در نتایج جستجو
یکی از اهداف اصلی ما برای استفاده از نقشه سایت، بهبود روند ایندکس شدن صفحات سایت از سوی خزنده‌های گوگل است. همچنین تمایل داریم خزنده‌های گوگل بررسی بهتری روی صفحات سایت و ارتباط آن‌ها با هم داشته باشند و از این راه، صفحات سایت ما رنک بهتری بگیرند.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که استفاده از sitemap هیچ تضمینی برای ایندکس بهتر و بهبود رنک در نتایج جستجوی گوگل فراهم نمی‌کند. تنها می‌توانیم امیدوار باشیم که استفاده از سایت مپ، اوضاع بهتری برای صفحات سایت ما رقم بزند؛ چون وجود نقشه سایت، یکی از فاکتورهای رتبه بندی سایت در موتورهای جستجو محسوب نمی‌شود.
4. امکان بیان میزان اهمیت صفحات سایت به گوگل
هنگامی می‌خواهید برای سایت خود sitemap ایجاد کنید، توجه کنید که بخش میزان اهمیت یا «Priority» فعال باشد؛ چون با این قابلیت می‌توانید به گوگل اعلام کنید که هر کدام از صفحات سایت، برای شما چه میزان اهمیت دارند. گوگل این مسئله را در نظر می‌گیرد و صفحات سایت را بر این اساس رتبه‌بندی می‌کند.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم با مفهوم نقشه سایت یا سایت مپ آشنا شویم، مزایای ساخت sitemap را مورد بررسی قرار دهیم. همچنین تلاش کردیم شیوه ساخت این نقشه و معرفی کردن آن به گوگل را یاد بگیریم.
در صورتی که می‌خواهید سایت یا فروشگاه اینترنتی خود را به سمت فروش بهتر و بیشتر سوق دهید، باید در ابتدا بتوانید سرپ کلمات کلیدی خود را مشخص کنید، سایت خود را تحلیل کنید و اطلاعات خود را از کاربران و رفتار آن‌ها افزایش دهید. دوره آموزش گوگل آنالیتیکس به شما کمک می‌کند که تمام اطلاعات لازم در مورد رفتار خود را به دست بیاورید و تحلیل کنید.
همچنین با یادگیری و درک این ابزار می‌توانید مشتریان خود را به خوبی هدف‌گیری کنید، کمپین‌های تبلیغاتی خود را بهبود ببخشید و میزان سودآوری کسب و کار خود را افزایش دهید.
آیا تاکنون نقشه سایت خود را ایجاد کرده‌اید؟ در صورتی که پاسختان مثبت است، از چه ابزاری برای ساخت سایت مپ کمک گرفته‌اید؟ از نظر شما ساخت این نقشه چه مزایایی دارد؟ آیا پس از ساخت نقشه، تغییری در وضعیت رنک صفحات سایت‌تان در نتایج جستجوی گوگل ایجاد شد؟ لطفاً نظرها، پیشنهادها و تجربیات خود در زمینه sitemap را با ما و سایر همراهان آکادمی فرصت در بخش نظرات (زیر همین مقاله) به اشتراک بگذارید.
منابع: Search Engine Journal / QUICK SPROUT
